Ιστορικά Κτίρια των Ιωαννίνων

ΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ

(συμβολή οδών 28ης Οκτωβρίου και Μάρκου Μπότσαρη)

Το κτίριο του Ταχυδρομείου είναι έργο του αρχιτέκτονα Περικλή Μελίρρυτου.

Πρόκειται για συμμετρικό διώροφο κτίριο, με προεξέχον τμήμα της πρόσοψης και επιλεγμένα νεοκλασικά στοιχεία, κεντρικό αέτωμα και κορινθιακά επίκρανα στις γωνίες των ορόφων.

Ανεγέρθηκε το 1905 από τον πασά τον Ιωαννίνων, Οσμάν τον Κούρδο. Στο μέγαρο αυτό στεγάστηκε το πρώτο οθωμανικό Παρθεναγωγείο (Μέση Αστική Σχολή Θηλέων).

Κινδύνευσε με κατεδάφιση το 1975 και αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή το 1985.
Χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο το 1984.

Η ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

(οδός Μάρκου Μπότσαρη)

Η ανέγερση του κτιρίου χρονολογείται στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Σχεδιάστηκε από τον Περικλή Μελίρρυτο, με σκοπό να στεγαστούν τα Δημοτικά Λουτρά.

Τη χρήση αυτή διατήρησε μέχρι και τη δεκαετία του ΄60.

Επρόκειτο για μονώροφο κτίριο που, με έξοδα που ευεργέτη Γιάννη Καμπέρη, απέκτησε δεύτερο όροφο, για να στεγάσει τη Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, προς τιμήν των μεγάλων εθνικών ευεργετών,

των αδελφών Ζωσιμά.

Η προσθήκη του ορόφου δε μείωσε την αισθητική του κτιρίου. Η μορφολογία της κιονοστοιχίας της εισόδου ξεφεύγει από τον τυπικό νεοκλασικισμό, το αέτωμα, όμως δίνει το καθοριστικό ύφος του κτιρίου.

Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ

(Κεντρική Πλατεία)

Πρόκειται για έργο του Περικλή Μελίρρυτου, που κατασκευάστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα, μετά από εντολή του βαλή και γενικού διοικητή της Ηπείρου και Νοτίου Αλβανίας, Οσμάν του Κούρδου.

Ο υψίκορμος, κομψός και διαμπερής πυργίσκος φιλοξενεί στην κορυφή του το ωρολόγιο των Ιωαννίνων και πλουτίζεται με τέσσερις όμορφες κρήνες στις πλευρές του. Είναι ένα επιτυχές δείγμα νεοκλασικού, μεσογειακού και ανατολίτικου ρυθμού.

Αρχικά, είχε στηθεί στο κέντρο της κάτω πλατείας. Όμως, κατά τη διάρκεια της παρέλασης του 1918, όπου γιορτάστηκε η νίκη των συμμάχων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο τροχός του κιλλίβαντος ενός πυροβόλου παρέκλινε της πορείας του και αποξήλωσε το κιγκλίδωμα του ωρολογίου. Τελικά, οι λίθοι του μνημείου διαφυλάχθηκαν στον περίβολο του Δημαρχείου και το 1925 με παρέμβαση του δημάρχου Βασιλείου Πυρσινέλλα αναστηλώθηκε το μνημείο.

ΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ

(πλατεία Δημοκρατίας;)

Το κτίριο που φιλοξενεί το Δημαρχείο των Ιωαννίνων κτίστηκε το 1938, για να στεγάσει το τοπικό υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης. Μέχρι το 1930, στη θέση αυτή βρισκόταν το τουρκικό Διοικητήριο, το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά.

Αφού εγκαταλείφθηκε από την Εθνική Τράπεζα, χρησιμοποιήθηκε ως κατάλυμμα υψηλών προσώπων, επιστημονική λέσχη και χώρος της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης. Το κτίριο είναι έργο του αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου. Κοσμείται εξωτερικά με περίτεχνη μετόπη από υαλωμένα πλακίδια πορσελάνης με φυτικά θέματα, τοξοστοιχίες από κεραμικούς πλίνθους και μαρμάρινους βυζαντινίζοντες κίονες. Κιγκλιδώματα γιαννιώτικης τεχνοτροπίας από συμπαγή σφυρήλατο σίδερο συμπληρώνουν την όψη του.

Εξάλλου, πρέπει να αναφερθούν οι κιονοστοιχίες της μεγάλης αίθουσας του ισογείου, καθώς και τα βιτρώ με θέματα δυτικής μεσαιωνικής προέλευσης.

Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από το βιβλίο: Ιωαννίνων Εγκώμιον - Το παρελθόν που δε χάθηκε, Αναστάσιος Παπασταύρος, Εκδ. Εκδοτική Βορείου Ελλάδος Α.Ε.

Σταύρος Σ. (Β3 - 7gymioa)